قانون اساسی هند و زبان رسمی

اصل 29: صیانت از حقوق اقلیت

1- هر بخش از شهروندان ساکن در قلمرو هند که زبان، رسم الخط یا فرهنگی مجزا دارند، حق صیانت از زبان یا رسم الخط خود و عدم تغییر در آن را خواهند داشت.

2- هیچ شهروندی به عللی همچون مذهب، نژاد، طبقه‌ی اجتماعی، زبان و مانند آن از پذیرش در موسسات آموزشی تحت حمایت دولت یا دریافت کمک از دولت، بازنخواهد ایستاد.

رایج‌ترین زبان‌ها در مناطق مختلف هند

اصل 30: حق اقلیت‌ها جهت تاسیس و مدیریت موسسات آموزشی

1- تمامی اقلیت‌های زبانی یا مذهبی حق تاسیس و مدیریت موسسات آموزشی منتخب خود را خواهند داشت.

1-الف) هنگام وضع هر قانونی در رابطه با اخذ اجباری دارایی موسسه‌ی آموزشی که توسط اقلیت‌های مندرج در بند 1 تاسیس شده و اداره می‌شود، دولت بایستی اطمینان حاصل کند که اخذ مبلغی که در این قانون تعیین شده، منجر به لغو یا محدود شدن حقوق تضمین شده در بند 1 نخواهد شد.

2- هنگام تخصیص کمک‌های دولتی به موسسات آموزشی، نبایستی هیچ‌گونه تبعیضی بر مبنای اینکه موسسه توسط کدام اقلیت زبانی یا مذهبی اداره می‌شود، صورت گیرد.

اصل 120: زبان‌های مورد استفاده‌ در پارلمان

1- علیرغم تمامی مندرجات بخش 17، طبق مقررات ماده 348، امور پارلمان بایستی به زبان هندی یا انگلیسی انجام شود:

مگر اینکه، رییس راجیه سبها (مجلس اعلی) یا سخنگوی لوک سبها (مجلس سفلی)یا هر فردی که وظایف این دو مقام را برعهده دارد، به عضوی که تسلط کافی به انگلیسی یا هندی ندارد، مجوز استفاده از زبان مادری خود در مجلس را داده باشد.

2- این اصل پس از انقضای یک دوره پانزده ساله از آغاز اعمال قانون اساسی حاضر، با حذف عبارت “انگلیسی” معتبر خواهد بود مگر اینکه پارلمان طبق قانون تصمیم دیگری بگیرد.

اصل 210: زبان‌های مورد استفاده در مجلس قانونگذاری

1- علیرغم تمامی مندرجات بخش 17، طبق مقررات ماده 348، امور مجلس قانونگذاری هر ایالت بایستی به زبان یا زبان‌های رسمی آن ایالت، هندی یا انگلیسی انجام شود:

مگر اینکه، سخنگوی ودهان سبها یا رییس ودهان پریشد یا هر فردی که وظایف این دو مقام را برعهده دارد، به عضوی که تسلط کافی به هیچ‌یک از زبان‌های ذکر شده را ندارد، مجوز استفاده از زبان مادری خود در مجلس را داده باشد.

2- این اصل پس از انقضای یک دوره پانزده ساله از آغاز اعمال قانون اساسی حاضر، با حذف عبارت “انگلیسی” معتبر خواهد بود مگر اینکه قوه مقننه ایالتی طبق قانون تصمیم دیگری بگیرد.

این اصل در مورد قوای مقننه ایالات هیماچال پرادش، مانیپور، مگالایا و تریپورا با جایگزینی «دوره بیست ساله» به عوض «دوره پانزده ساله» معتبر خواهد بود.

این اصل در مورد قوای مقننه ایالات آروناچال پرادش، گوا و میزورام با جایگزینی «دوره چهل ساله» به عوض «دوره پانزده ساله» معتبر خواهد بود.

بخش 17: زبان‌های رسمی

فصل 1: زبان‌های اتحادیه

اصل 343: زبان رسمی اتحادیه

1- زبان رسمی اتحادیه، زبان هندی با رسم‌الخط دیواناگری است

شکل اعداد بکار رفته در امور رسمی اتحادیه، صورت بین‌المللی اعداد هندی خواهد بود.

2- علیرغم تمامی مندرجات بند 1، برای یک دوره پانزده ساله از شروع اجرای قانون اساسی حاضر، برای کلیه امور رسمی اتحادیه که تا قبل از اجرای این قانون زبان انگلیسی برای آنان بکار می‌رفته است، استفاده از زبان انگلیسی ادامه خواهد یافت.

مگر اینکه رییس جمهور در مدت مذکور دستور به استفاده از زبان هندی در کنار زبان انگلیسی یا شکل دیواناگری اعداد در کنار شکل بین‌المللی اعداد هندی را برای هریک از امور رسمی اتحادیه بدهد.

3- علیرغم تمامی مندرجات این اصل، پارلمان پس از انقضای مدت پانزده ساله، طبق قانون می‌تواند دستور به

الف) استفاده از زبان انگلیسی

ب) شکل دیواناگری اعداد

را برای مقاصدی که طبق قانون مشخص خواهد شد بدهد.

اصل 344: کمیسیون و کمیته زبان رسمی پارلمان

1- رییس‌جمهور بایستی پس از انقضای مدت پنج سال از شروع اجرای قانون اساسی حاضر و سپس پس از انقضای مدت پنج سال از شروع اجرای قانون اساسی حاضر، دستور به تشکیل کمیسیونی مرکب از رییس و نمایندگان انتصاب شده توسط رییس جمهور برای هریک از زبان‌های برنامه هشتم را بدهد. در این دستور بایستی شیوه کار کمیسیون معین شود.

22 زبان موجود در برنامه هشتم قانون اساسی هند -اصول (1)344 و 351- هریک توسط چند درصد از مردم تکلم می‌شوند.

2- وظیفه کمیسیون ارائه پیشنهاد به رییس جمهور در موارد ذیل است:

الف) پیشرفت استفاده از زبان هندی برای امور رسمی اتحادیه

ب) اعمال محدودیت در استفاده از زبان انگلیسی برای همه یا بخشی از امور رسمی اتحادیه

پ) زبانی که بایستی برای تمام یا بخشی از امور مندرج در اصل 348 بکار رود

ت) شکل اعداد مورد استفاده برای تمام یا بخشی از امور اتحادیه

ث) هر آنچه در رابطه با زبان رسمی اتحادیه، زبان ارتباط بین اتحادیه و یک ایالت یا بین دو ایالت با هم
توسط رییس جمهور به کمیسیون ارجاع داده شده است.

3- در اجرای وظایف مندرج در بند 2 این اصل، کمیسیون بایستی پیشرفت صنعتی، فرهنگی و علمی هند و همچنین منافع و ادعاهای موجه جامعه غیرهندی زبان هند را در استفاده از خدمات عمومی در نظر بگیرد.

4- کمیته‌ای 30 نفره متشکل از 20 نفر از اعضای لوک سبها (مجلس سفلی) و 10 نفر از اعضای راجیه سبها (مجلس اعلی) که مطابق سیستم نمایندگی متناسب و به‌وسیله رای واحد قابل انتقال به ترتیب توسط اعضای لوک سبها و راجیه سبها انتخاب شده‌اند، تشکیل خواهد شد.

5- وظیفه‌ی کمیته‌ی تشکیل شده در بند 5 این است که پیشنهادات کمیسیون تشکیل شده در بند 1 را بررسی و نظر خود را در مورد آن به رییس جمهور گزارش کنند.

6- علیرغم تمامی مندرجات اصل 343، رییس جمهور پس از بررسی گزارش مذکور در بند 5، دستورالعمل‌هایی را مطابق با تمام یا هر بخشی از گزارش، صادر خواهد کرد.

فصل 2: زبان‌ یا زبان‌های رسمی هر ایالت

اصل 345: زبان یا زبان‌های رسمی ایالت

با توجه به مقررات اصل 346 و 347، قوه مقننه هر ایالت می‌تواند طبق قانون یک یا تعداد بیشتری از زبان‌های رایج در آن ایالت یا هندی را برای تمام یا بخشی از امور رسمی آن ایالت، به عنوان زبان رسمی اتخاذ کند.

برای آن دسته از امور رسمی هر ایالت که تا پیش از آغاز اجرای قانون اساسی حاضر از زبان انگلیسی استفاده می‌شد، استعمال زبان انگلیسی ادامه خواهد یافت مگر اینکه قوه‌ی مقننه آن ایالت تصمیم دیگری بگیرد.

زبان‌های رسمی و رایج در هریک از 29 ایالت هند